پولیپ روده بزرگ زائده‌ای است که می‌تواند صاف، برجسته یا روی لوله روده بزرگ یا راست روده ایجاد شود. پولیپ ممکن است علائمی نداشته باشید، بنابراین آزمایش‌گیری برای کمک به جلوگیری از تبدیل پولیپ به سرطان روده بزرگ یا کولورکتال ضروری است. روش‌های آزمایش‌گیری شامل کولونوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی، آزمایش مدفوع یا سی‌تی‌اسکن است.
پولیپ روده بزرگ چیست؟
پولیپ روده بزرگ رشد زائده‌ای روی پوشش داخلی روده بزرگ یا راست روده است. پولیپ می‌تواند اشکال مختلفی از جمله صاف، کمی برجسته یا روی لوله روده باشد. همچنین انواع مختلف پولیپ میکروسکوپی وجود دارد (که برای تعیین آنها به میکروسکوپ نیاز است) و آدنوم‌ها یا پولیپ‌های دندانه‌دار بدون‌نشست می‌توانند در نهایت در طول زمان رشد کرده و تبدیل به سرطان شوند. انجام آزمایش‌گیری سرطان روده بزرگ و برداشتن پولیپ‌ها می‌تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد.
علت پولیپ روده بزرگ چیست و چه کسانی به آن مبتلا می‌شوند؟
پولیپ‌ها در حدود ۳۰ درصد از جمعیت بزرگسال بالای ۴۵ تا ۵۰ سال یافت می‌شوند. مردان و زنان از هر قومیت در معرض خطر ابتلا به پولیپ روده بزرگ و سرطان روده بزرگ هستند.
پولیپ نتیجه تغییرات ژنتیکی در سلول‌های پوشش روده بزرگ است که بر چرخه زندگی طبیعی سلول تأثیر می‌گذارد. عوامل زیادی می‌توانند خطر یا میزان این تغییرات را افزایش دهند. این عوامل به رژیم غذایی، سبک زندگی، افزایش سن، جنسیت و ژنتیک یا مسائل ارثی مربوط می‌شود. عوامل مهم سبک زندگی مستعد ابتلا به پولیپ و سرطان روده بزرگ (که شما را آماده ابتلا به این شرایط می‌کند) عبارتند از:
- سیگار کشیدن.
- مصرف بیش از حد الکل.
- ورزش نکردن.
- اضافه وزن داشتن.
- خوردن غذاهای فرآوری شده و گوشت قرمز بیش از حد (به‌جای برنامه غذایی عمدتاً گیاهی).
عوامل دیگر عبارتند از:
- داشتن سابقه بیماری پولیپ روده بزرگ یا سرطان روده بزرگ.
- داشتن سابقه شخصی بیماری التهابی روده (بیماری کرون یا کولیت زخمی) یا کلانژیت اسکلروز اولیه.
علائم پولیپ روده بزرگ چیست؟
اکثر پولیپ‌های روده بزرگ و سرطان روده بزرگ زودرس و قابل درمان هیچ علامتی ندارند، به همین دلیل آزمایش‌گیری توصیه می‌شود. با این حال، هنگامی‌که علائم ظاهر می‌شوند، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- خونریزی از مقعد (آخرین قسمت دستگاه گوارش که مدفوع را از بدن دفع می‌کند) که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده است یا با آزمایش خون مدفوع یا آزمایش خون مدفوع همراه با آزمایش مدفوع ژنتیکی به صورت میکروسکوپی تشخیص داده می‌شود.
- کم‌خونی ناشی از فقر آهن یا کاهش وزن غیر قابل توضیح.
- تغییر در الگوی حرکت طبیعی روده.
- درد شکم (که بسیار نادر است).
علائم بالا باید برای اطمینان از نبود پولیپ یا سرطان روده بزرگ ارزیابی شوند.
تشخیص و آزمایش‌های پولیپ روده بزرگ
پولیپ روده بزرگ چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک می‌تواند پولیپ روده بزرگ را به روش‌های مختلف پیدا کند، از جمله:
کولونوسکوپی: روشی که در آن یک لوله بلند، نازک و انعطاف‌پذیر از طریق مقعد داخل روده بزرگ قرار می‌گیرد. این لوله دارای دوربینی است که تصاویر را روی صفحه نمایش نشان می‌دهد و اجازه می‌دهد پولیپ‌ها برداشته شوند.
سیگموئیدوسکوپی: یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر از طریق راست روده وارد می‌شود تا یک سوم آخر روده بزرگ (کولون سیگموئید) را بررسی کند.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): یک آزمایش رادیولوژی که از پرتو برای ایجاد تصاویری از روده بزرگ استفاده می‌کند.
آزمایش‌های مدفوع: شما نمونه مدفوع را در اختیار آزمایشگاه قرار می‌دهید که از نظر خون یا تغییرات ژنتیکی برای مشخص کردن پولیپ و سرطان آزمایش می‌شود. در صورت مثبت بودن آزمایش، کولونوسکوپی لازم است.
اگر هر یک از آخرین آزمایش‌ها غیر طبیعی باشد، باید کولونوسکوپی برای بررسی پولیپ‌ها و برداشتن آنها انجام شود.
درمان پولیپ روده بزرگ
اگر پولیپ روده بزرگ داشته باشید چه اتفاقی می‌افتد؟
هنگامی‌که یک پولیپ روده بزرگ پیدا شد، پزشک‌تان نمونه‌ای از آن را برمی‌دارد (پلی پکتومی) و آن‌را در آزمایشگاه آزمایش می‌کند تا ببیند که چه نوع میکروسکوپی است (بیوپسی). پزشک بر اساس تعداد، اندازه و تجزیه و تحلیل میکروسکوپی پولیپ‌ها، علاوه بر سایر عوامل خطر، تعیین می‌کند که چه زمانی باید آزمایش دوباره انجام دهید.
پیشگیری از پولیپ روده بزرگ
آیا می‌توان از پولیپ روده بزرگ و سرطان روده بزرگ پیشگیری کرد؟
ممکن است بتوانید خطر ابتلا به پولیپ را کاهش دهید اگر:
- از مصرف زیاد الکل و از سیگار کشیدن خودداری کنید.
- وزن اضافی‌تان را کاهش دهید تا شاخص توده بدنی خود را عادی کنید.
- ورزش – شامل حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی متوسط و ۲ جلسه تقویت عضلات در هفته.
- حداقل ۳-۵ وعده میوه و سبزیجات در روز بخورید.
- از مصرف غذاهای چرب و فرآوری شده و گوشت قرمز بیش از حد خودداری کنید.
- نشان داده شده است که آسپرین با دوز پایین هر روز پولیپ و سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهد. آسپرین می‌تواند عوارض جانبی داشته باشد. استفاده، خطرات و فواید آسپرین را باید با پزشک‌تان در میان بگذارید.
نظرات کاربران