شل شدن پیچ در پروتزهای ایمپلنت دندانی

شل شدن پیچ اباتمنت در پروتزهای ایمپلنت دندانی یک عارضه معروف در ایمپلنت ها است. پیچ محافظ روکش دندان می تواند شل شود که این پیچ ها به راحتی قابل تهیه هستند، پس می توانند دوباره سفت شده یا تعویض شوند. در برابر شل شدن یا شکسته شدن، پیچ اباتمنت می تواند باعث عارضه های جدی دیگری باشد که شما را مجبور به جداسازی روکش از پیچ کند. در نتیجه روکش های سمان شونده متکی بر ایمپلنت احتمال دارد صدمه دیده و خراب شوند.

• • لق شدن پایه ایمپلنت
  • لق شدن روکش ایمپلنت
  • اصلی ترین عوامل شل شدن و از دست دادن ایمپلنت ها
  • لق شدن دندان ایمپلنت
  • مزایای اتصالات درونی در محکم کردن پیچ ها
  • افتادن پیچ ایمپلنت
  • جایگذاری اشتباه ایمپلنت
  • روش های کلینیکی برای محکم کردن پیچ ایمپلنت

لق شدن پایه ایمپلنت

بررسی های انجام شده نشان می دهند که مشکل شل شدن پیچ اباتمنت یا پروتز دندان رایج ترین عارضه ایمپلنت های دندانی تک واحدی بعد از به وجود آمدن اسئواینتگریشن است. اندازه شل شدن پیچ در روکش های متکی بر ایمپلنت تک واحدی در بخش مولر و پره مولر بیشتر بوده است.

در این بررسی ها معلوم شده که بیمارها، شل شدن پیچ را به دفعات تجربه کرده اند. شل شدن پیچ اباتمنت در بررسی های انجام شده از ۲ تا ۴۵ درصد گزارش شده است. در شل شدن پیچ بین انواع پروتزهای دندانی تفاوت وجود دارد.

حداکثر میزان شل شدگی در روکش های تک واحدی و بعد از آنها در اوردنچرها مشاهده شده است. قابلیت باز کردن رستوریشن، برتری اصلی رستوریشن های پیچ شونده است و منجر به آسان شدن معاینه ایمپلنت، معاینه بافت نرم، جرم گیری و هر درمان موردنیاز در پروتزها می گردد. همچنین ترمیم های آینده راحت تر و با هزینه کمتری انجام می شود.

لق شدن روکش ایمپلنت

ترمیم پرسلن، تغییر رنگ روکش دندان و امکان انجام موارد بهداشتی در رستوریشن های پیچ شونده به آسانی انجام می شود. البته برای دسترسی به این موارد و پیشگیری از مشکلات احتمالی درمان، اتصالات پیچ باید در مدت کارکرد آنها پایدار باشند. پس از پیچ شدن اباتمنت به ایمپلنت برخی از دندانپزشک ها توصیه می کنند روکش دندان سمان شود.

این کار می تواند زیبایی زیادی را به خاطر در دید نبودن مسیر پیچ باعث شود. همینطور رستوریشن سمان شده را می توان با هزینه پایین تری تولید کرد. در این روش پیچ باید محکم بسته شود چون اگر پیچ شل باشد به راحتی نمی توان به آن دسترسی داشت. در برخی مواقع برای محکم کردن یک پیچ شل شده، نیاز به بریدن روکش است. البته استفاده از سمان موقتی می تواند بیرون آوردن بدون آسیب روکش را آسان تر کند ولی احتمال این مورد کم است.

اصلی ترین عوامل شل شدن و از دست دادن ایمپلنت ها

شل شدن پیچ بیشتر در سیستم های ایمپلنتی تک واحدی اتفاق می افتد، ولی در روکش های چند واحدی هم مشاهده شده است. همچنین شل شدن در رستوریشن های تک دندان مولر هم بیشتر بوده است. در واقع رستوریشن های متکی بر ایمپلنت همیشه تحت فشارهای جداکننده هستند، که این فشارها در موارد زیر زیادتر است.

• • • برخوردهای بیرون مرکزی
    • برخوردهای مرکزی بیرون محوری
    • اباتمنت زاویه دار
    • رویه اکلوزال وسیع
    • برخوردهای اینترپروگزیمال
    • برخوردهای کانتی لور
    • ساختاری که سازگاری درستی نداشته باشد
    • اتصال ایمپلنت به دندان های نرمال

لق شدن دندان ایمپلنت

محصولات، اجزا و روش های بسیاری برای محکم کردن پیچ توصیه شده است، همه این تکنیک ها به کم شدن امکان شل شدگی پیچ کمک می کنند ولی به صورت کامل مشکل را حل نمی نمایند، در صورتی که دندانپزشک فقط روی محکم کردن پیچ ها تمرکز کند و توجهی به کنترل فشارهای اکلوزالی نکند، این وضعیت می تواند باعث مشکلات وخیم تری مانند فرو ریختن استخوان یا شکسته شدن ایمپلنت شود.

مزایای اتصالات درونی در محکم کردن پیچ ها

در مقایسه میان ایمپلنت های با اتصال بیرونی و درونی، بسیاری از تحقیقات نشان می دهند که پیچ در اتصالات درونی بیشتر پایدار است. اتصال های درونی برتری های دیگری نیز دارد.

• • • لمس پذیری برای تصمیم گیری در باره تحلیل کامل اباتمنت
    • استحکام بیشتر در برابر چرخش
    • نگه داشتن بهتر و بیشتر پیچ در برابر خم شدگی های ناشی از فشارهای جانبی
    • کمتر شل شدن پیچ ها
    • کمتر شدن فضای عمودی مورد نیاز برای ترمیم.

برای اطلاع از نحوه محکم کردن پیچ ایمپلنت،باید دلیل شل شدن پیچ را بدانید. وقتی دو بخش توسط یک پیچ به یکدیگر متصل می شوند، این حالت را Screw joint می گویند. نیرو هایی که می خواهند اجزا را از هم جدا کنند را با نام “نیروهای جداکننده” (Separating force) می شناسند. نیروهایی که اجزا را به یکدیگر وصل می کنند “نیروهای نگهدارنده” (Clamping force) خوانده می شوند.

ضرورتی ندارد برای پیشگیری از شل شدگی پیچ، نیروهای جداکننده را از بین ببریم، بلکه باید این نیروها را کمتر از نیروهای نگهدارنده نگهداشت. اگر موقع وارد شدن نیرو ناحیه اتصال باز نگردد، شل شدن پیچ رخ نمی دهد. پس دو عامل اصلی در محکم بودن پیچ ایمپلنت تاثیرگذار است:

• • • افزایش نیروهای نگهدارنده
    • کاهش نیروهای جداکننده

افتادن پیچ ایمپلنت

نیروهای جداکننده بیشتر تحت تاثیر نیروی اهرمی هستند که به آن نیرو وارد می کند. زیاد شدن زاویه ایمپلنت یا کانتی لور در پروتز دندان می تواند منجر به تقویت نیرو در برخوردهای مرکزی شده و نیروهای جداکننده را بیشتر کند.

جاگذاری درست ایمپلنت ها و طرح ترمیمی اصولی، از کارهای مهم در سفت کردن پیچ ایمپلنت هستند. به کارگیری از استنت جراحی جهت جاگذاری درست ایمپلنت ها سودمند است. اکلوژن عاملی مهمی در سفت کردن پیچ ایمپلنت است.

برخوردهای بیرون مرکزی به حالت نیروهای جداکننده ظاهر می شوند و باید تا می توانیم از استفاده از آنها، به ویژه در دندان های عقب دهان، خودداری کنیم، اگر نیروهای جانبی سبک، پایین تر از نیروهای نگهدارنده باشند، منجر به شل شدگی پیچ نمی گردند. مثلا برخوردهای مرکزی طبیعی بالای کاسپ دندان مولر به خصوص هنگامی که نیروهای اکلوزالی بیمار زیاد است، می توانند بیشتر از نیروهای نگهدارنده شوند.

این نظریه می تواند علت بیشتر شدن شل شوندگی پیچ در ایمپلنت های تک واحدی مولر را تبیین کند. پیچ ایمپلنت مولر در حالتی محکم می ایستد که برخوردهای مرکزی در جهت محور طولی پیچ عمل کنند و برخوردهای بیرون مرکزی از بین بروند.

جایگذاری اشتباه ایمپلنت

جاگذاری یک ایمپلنت عریض یا جاگذاری دو ایمپلنت با قطر کم می تواند نیروی اهرمی وارده به پیچ را کم کند. همچنین اتصال ایمپلنت به دندان های طبیعی توسط روکش دندان می تواند باعث شل شدگی پیچ اباتمنت شود.

این مسئله به خاطر فرق داشتن اندازه تحرک دو پایه اتفاق می افتد. ایمپلنت به نسبت دندان طبیعی که در ناحیه PDL اماک حرکت دارد، ثابت است. نیروی اکلوزالی بر دندان نرمال می تواند بر روی ایمپلنت اثر کانتی لوری پدید آورد و فشاری تا دو برابر فشار وارده ایجاد کند. حداکثر مقدار این نیروی کانتی لوری در بخش برخورد میان روکش ایمپلنت و پیچ اباتمنت جمع می شود که این وضعیت می تواند باعث شل شدگی گردد.

اگر با وارد کردن نیرو به پیچ بخواهیم ساختاری هماهنگ داشته باشیم، باز امکان شل شدن پیچ بیشتر می شود. ساختار می خواهد به حالت اولش برگردد که منجر به وارد شدن نیروی جداکننده بر سیستم می گردد. همه این ساختارها باید حذف شوند و برای هماهنگی بهتر و درست تر باید دوباره لحیم شوند.

روش های کلینیکی برای محکم کردن پیچ ایمپلنت

تکنیک های کلینیکی اصلی برای محکم کردن پیچ ایمپلنت به صورت مختصر اینگونه اند.

۱- ایمپلنت ها با نیروهای اکلوزالی به صورت موازی جاگذاری شوند.

۲- طراحی رستوریشن به گونه ای انجام شود که طول کانتی لور کم شود.

۳- برای وارد شدن نیروها در امتداد محور طولی ایمپلنت، اصلاحات اکلوزالی زیر اجرا گردد.

• • • کم شدن برخوردهای کارگر و غیرکارگر در دندان های عقب دهان
    • وارد کردن برخوردهای مرکزی در میانه دندان
    • به کارگیری از دندان های قرار گرفته در جلوی دهان در راهنمای قدامی

۴- فرم های ضد چرخدار در ایمپلنت های تک واحدی

۵- محکم نمودن اجزا با Torque بین ۲۰ تا N.cm ۳۰ (به جز در مواردی که کارخانه سازنده توصیه دیگری داشته باشد)

۶- دارا بودن ساختاری با سازگاری درست در رستوریشن های چند واحدی فناوری در حال رشدی است که به دندانپزشک برای محکم کردن پیچ ایمپلنت کمک می کند. طرح پیچ و گسترش کنترل Torque نیز اینچنین هستند.

اگر پیچ شل شدگی نداشته باشد و نیروهای زیادی به سوی ناحیه های پرحساس داخل شود، برای سلامتی بیمار مضر خواهند بود. جاگذاری درست ایمپلنت ها، سازگاری ساختار و اصلاح و ترمیم اکلوژن موقعی که ایمپلنت هم دارای طراحی درستی است خیلی اثرگذار است. در صورتی که به این موارد دقت نشود، پیچ سفت شده منجر به شکسته شدن بدنه ایمپلنت یا نشست استخوان می شود.