بواسیر ممکن است وقتی که مدفوع سفت به سطح آن آسیب میزند، دچار خونریزی شود. درمان و کنترل خونریزی بواسیر میتواند شامل درمانهای خانگی، استفاده از داروهای بدون نسخه و به ندرت روشهای پزشکی باشد.
برای برخی از افراد، بواسیر هیچ علائمی نشان نمیدهد. اما برای برخی دیگر، بواسیر به ویژه هنگام نشستن، باعث خارش، سوزش، خونریزی و ناراحتی میشود.
بواسیر خونی چیست؟
هر دو نوع بواسیر داخلی (در داخل راستروده) و خارجی (در اطراف مقعد، زیر پوست) میتوانند به بواسیر ترومبوزه (لخته شده) تبدیل شوند. یعنی یک لخته خون در داخل رگ تشکیل میشود. بواسیر ترومبوزه به طور کلی خطرناک نیست، اما میتواند باعث درد شدید و التهاب شود.
در موارد نادر، بواسیر ترومبوزه میتواند به دلیل زخم شدن (ترک خوردن) و نکروز (مرگ سلولی) پوست اطراف، باعث خونریزی شدید رکتوم (بخش پایانی روده بزرگ) شود. این مورد نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
فشار آوردن یا دفع مدفوع سفت شده میتواند به سطح بواسیر آسیب برساند و باعث خونریزی شود. خون ناشی از بواسیر روی دستمال توالت به رنگ قرمز روشن دیده میشود.
بواسیر داخلی، خارجی و ترومبوزه همگی میتوانند خونریزی کنند. در برخی موارد، اگر بواسیر ترومبوزه بیش از حد گسترش یابد، ممکن است بترکد.
برای اینکه بدانید چرا این اتفاق میافتد و چه کاری میتوانید برای تسکین درد و ناراحتی انجام دهید، ادامه مطلب را بخوانید.
درمان خانگی بواسیر خونی
خونریزی بواسیر معمولا نشانهای از تحریک شدن یا آسیب به دیواره بواسیر است. این مشکل باید به مرور زمان به خودی خود برطرف شود، اما کارهای زیادی وجود دارد که میتوانید در خانه انجام دهید تا روند بهبود را سرعت بخشیده و هرگونه ناراحتی را تسکین دهید.
اما اگر خونریزی منبع مشخصی ندارد یا پس از یک هفته برطرف نشد، به پزشک خود مراجعه کنید.
بواسیر اغلب درست تشخیص داده میشود، اما باید در نظر داشت که در برخی شرایط پزشکی، مثل سرطان و بیماری التهابی روده (IBD)، که علائم مشابهی با بواسیر دارند تشخیص درست و به موقع در درمان بسیار مهم است. به همین دلیل، تشخیص صحیح پزشک بسیار مهم است.
اگر بواسیر شما همراه با خارش یا درد تشخیص داده شد، میتوانید درمان را با تمیز کردن ملایم ناحیه و کاهش التهاب شروع کنید. روشهای خانگی زیر نیز میتوانند کمک کنند:
نشستن در وان آب گرم: در این روش، ناحیه مقعد را در چند اینچ آب گرم خیس میکنید. برای تسکین بیشتر، میتوانید مقداری نمک Epsom به آب اضافه کنید.
استفاده از دستمال مرطوب: کاغذ توالت میتواند برای بواسیر خارجی زبر و تحریککننده باشد. به جای آن از دستمال مرطوب استفاده کنید. به دنبال دستمالهای بدون عطر و مواد افزودنی تحریککننده باشید.
تمیز کردن با فندق جادوگر: استفاده از دستمال توالت آغشته به فندق جادوگر یا پدهای حاوی فندق جادوگر میتواند به تسکین و کاهش التهاب کمک کند.
استفاده از کمپرس سرد: یک کمپرس سرد را با حوله بپیچید و روی آن بنشینید تا التهاب کاهش یابد و ناحیه آرام شود. هر بار استفاده از کمپرس سرد نباید بیشتر از ۲۰ دقیقه طول بکشد.
از فشار آوردن و نشستن طولانیمدت روی توالت خودداری کنید: این کار میتواند فشار بیشتری روی بواسیر وارد کند.
از داروهای بدون نسخه استفاده کنید: میتوانید از کرم موضعی برای بواسیر خارجی یا شیاف دارویی برای بواسیر داخلی استفاده کنید. این محصولات معمولاً چندین بار در روز استفاده میشوند و با مصرف منظم، تسکین موقتی ایجاد میکنند. در حالت عادی، استفاده از این محصولات باید طی یک هفته باعث بهبود شوند، در غیر این صورت با پزشک خود صحبت کنید.
در مرحله بعد، سعی کنید مدفوع خود را نرم نگه دارید تا سیستم گوارش شما به درستی کار کند و خطر تحریک شدن یا آسیب زدن بیشتر به خونریزی هموروئید را کاهش دهید. در اینجا چند نکته وجود دارد:
مصرف مایعات کافی: برای جلوگیری از یبوست، در طول روز آب زیادی بنوشید.
مصرف فیبر: سعی کنید به تدریج غذاهای حاوی فیبر بیشتری را به رژیم غذایی خود اضافه کنید، مانند غلات کامل، سبزیجات و میوه تازه. این مورد میتواند به جلوگیری از یبوست و دفع نامنظم مدفوع کمک کند.
استفاده از ملین برای یبوست: اگر دچار یبوست هستید، سعی کنید از شیاف بدون نسخه، کرم بواسیر یا نرمکننده مدفوع استفاده کنید. با این حال، اگر این موارد بعد از یک هفته موثر نبودند، با پزشک خود مشورت کنید.
به رژیم غذایی خود مکمل فیبر اضافه کنید: اگر برای نرم نگه داشتن مدفوع به کمک بیشتری نیاز دارید، میتوانید از مکمل فیبر مانند متیل سلولز یا پوسته اسفرزه استفاده کنید که طی ۱ تا ۳ روز اثر میگذارد.
فعالیت بدنی روزانه داشته باشید: فعال ماندن به مرور زمان باعث کاهش یبوست میشود.
استفاده از میراکس (پلی اتیلن گلیکول): مصرف این محصول به طور منظم معمولاً بیخطر است. این محصول با کشیدن آب به دستگاه گوارش به نرم شدن مدفوع کمک میکند و معمولاً طی ۱ تا ۳ روز باعث دفع مدفوع میشود.
به صدای بدن خود گوش دهید: توجه بیشتر به علائم بدنتان و رفتن به دستشویی به محض احساس نیاز میتواند از یبوست جلوگیری کند.
اگر بعد از یک هفته درمان خانگی همچنان خونریزی یا ناراحتی زیادی مشاهده کردید، ممکن است برای دریافت درمانهای تکمیلی نیاز به مراجعه مجدد به پزشک داشته باشید.
درمان بواسیر خونی با روش های پزشکی
اگر درمانهای خانگی هیچ تسکینی ایجاد نکردند، چندین روش درمانی جراحی وجود دارد که میتواند به شما کمک کند. بسیاری از این روشها را میتوان در مطب انجام داد و نیازی به بیهوشی عمومی ندارند.
این روشها عبارتند از:
بستن با کش لاستیکی: در این روش، یک کش لاستیکی کوچک به پایه بواسیر داخلی بسته میشود. این کار جریان خون را محدود میکند و باعث میشود بواسیر بعد از حدود ۳ تا ۱۰ روز چروکیده شود و بیفتد.
اسکلروتراپی: در این روش، محلول دارویی به داخل بواسیر تزریق میشود و نتایجی مشابه بستن با کش لاستیکی دارد. معمولاً چندین تزریق با فاصله چند هفته لازم است.
انعقاد با دو قطبی، لیزر یا مادون قرمز: این روش باعث میشود بواسیر داخلی خونرسانی خود را از دست بدهد و در نهایت طی ۱ تا ۲ هفته از بین برود.
الکتروکوآگولاسیون: جریان الکتریکی بواسیر را خشک میکند و باعث ایجاد بافت اسکار و در نهایت افتادن بواسیر میشود.
اگر بواسیر خونی شما بزرگتر یا شدیدتر شد، پزشک درمانهای پیشرفتهتری مانند جراحی را توصیه میکند.
همچنین ممکن است پزشک این روش را برای بواسیر افتاده (بیرونزده) تجویز کند. بواسیر افتاده زمانی ایجاد میشود که یک بواسیر داخلی از مقعد بیرون بزند.
پزشک شما بر اساس نوع و شدت بواسیر شما، میتواند بهترین روش درمانی را برایتان تجویز کند. قبل از جراحی، پزشک ممکن است استفاده از شیاف را یک یا دو بار در روز تجویز کند.
روشهای جراحی بواسیر خونی
روشهای زیر معمولاً نیاز به بیهوشی عمومی یا موضعی و همچنین احتمالاً یک شب بستری شدن در بیمارستان دارند:
هموروئیدکتومی: این روش شامل برداشتن جراحی یک بواسیر داخلی افتاده یا بواسیر خارجی پیچیده است.
هموروئیدوپکسی: جراح با استفاده از بخیههای جراحی، یک بواسیر افتاده را به داخل راستروده شما برمیگرداند. این روش همچنین باعث تغییر خونرسانی به بواسیر و در نتیجه کوچک شدن آن میشود.
بستن سرخرگ تغذیه کننده بواسیر با هدایت داپلر (DG-HAL): در این روش با استفاده از سونوگرافی، جریان خون بواسیر را نشان میدهند. خونرسانی به بواسیر قطع میشود که باعث کوچک شدن بواسیر میشود. اما این روش برای درمان بواسیرهای شدید منجر به بازگشت دوباره میشود.
چه زمانی برای بواسیر خونی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر متوجه خونریزی شدید، بهتر است با پزشک تماس بگیرید. این خونریزی میتواند بر اثر بواسیر باشد، اما همچنین میتواند نشانهای از یک مشکل جدیتر، مانند سرطان روده بزرگ (کولورکتال) باشد.
پزشک احتمالا برای تایید این موضوع که خونریزی بر اثر بواسیر است، ابتدا ناحیه را برای بررسی بواسیر خارجی معاینه میکند یا با یک انگشت دستکش شده بواسیر داخلی را معاینه میکند.
اگر همچنان مشخص نشد که خونریزی از کجا است، پزشک ممکن است کولونوسکوپی را تجویز کند. در کولونوسکوپی، شما تحتتاثیر آرامبخش قرار میگیرید، یک دوربین کوچک وارد روده بزرگ شما میشود. این کار به پزشک کمک میکند تا هر گونه علائمی از سایر شرایطی که ممکن است باعث خونریزی شود را بررسی کند.
اگر علاوه بر خونریزی، هر کدام از علائم زیر را دارید، حتما به پزشک اطلاع دهید:
- تغییر در قوام یا رنگ مدفوع
- درد مقعد
- تغییر در عادات اجابت مزاج
- کاهش وزن
- تب
- درد شکم
- سرگیجه
- تهوع یا استفراغ
- احساس سبکی سر
نتیجهگیری
هنگامی که بواسیر آسیب میبیند یا تحریک میشود، ممکن است خونریزی کند. در حالت عادی، این خونریزی و تحریک با درمانهای خانگی برطرف میشود.
اما اگر بعد از یک هفته مراقبت خانگی همچنان متوجه خونریزی شدید، بهتر است برای بررسی و درمان بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
آیا بواسیر خونی خطرناک است؟
در حالی که بواسیر خونی به خودی خود خطرناک نیست، اما میتواند نشانهای از یک مشکل جدیتر مانند سرطان روده بزرگ باشد. به همین دلیل، اگر دچار خونریزی از مقعد هستید، مهم است که برای رد هرگونه بیماری زمینهای به پزشک مراجعه کنید.
بهترین روش بند آوردن خون بواسیر چیست؟
حمام آب گرم (sitz bath) و کمپرس سرد بهترین روش فوری برای بند آوردن بواسیر خونی هستند. در حمام آب گرم در وان یا لگن تمیز روی آب گرم مینشینید. میتوانید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دو بار در روز این کار را انجام دهید. در کمپرس سرد هم یک بسته یخ یا کمپرس سرد را در یک حوله میپیچید و ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در ناحیه آسیبدیده قرار دهید.
قرص بواسیر خونی وجود دارد؟
وقتی بواسیر به مرحله خونریزی شدید میرسد، قرص و داروی خاصی برای درمان آن نیست و درمان فقط به صورت جراحی یا لیزر است.
خونریزی بواسیر باعث کم خونی میشود؟
بله اگر شدید باشد احتمال کم خونی و سردرد مزمن وجود دارد.