عفونت دندان یا آبسه دندان معمولاً در نتیجه پوسیدگی دندان رخ می دهد. با این حال، ممکن است به دلیل کارهایی که قبلا دندانپزشک روی دندان ها انجام داده یا آسیب تروماتیک نیز ایجاد شود.
یکی از اولین چیزهایی که دندانپزشک برای درمان عفونت دندان توصیه می کند آنتی بیوتیک است.
وقتی دندان عفونت می کند، به دلیل رشد بیش از حد باکتری ها، یک پاکت چرک در دهان ایجاد می شود. این عفونت معمولا با تورم، درد و حساسیت در ناحیه دهان همراه است.
برخی از داروهای مسکن بدون نسخه می توانند به کاهش درد کمک کنند، اما استفاده از آنتی بیوتیک ها ضروری هستند. چون آنها باکتری هایی که باعث عفونت می شوند را هدف قرار می دهند. برخی از آنتی بیوتیک ها هستند که برای عفونت دندان بهتر از بقیه عمل می کنند. اگر درمانی برای عفونت دندان انجام نشود، عفونت به سایر نواحی فک یا بقیه اعضای بدن سرایت می کند.
درمان به موقع پوسیدگی دندان هم برای جلوگیری از ایجاد عفونت دندان خیلی مهم است. به یاد داشته باشید که پوسیدگی دندان بسیار رایج است. ۹۱٪ از بزرگسالان ۲۰ تا ۶۴ ساله دارای حفره هایی روی دندان های خود هستند. همچنین حدود ۲۷ درصد از افراد در همان گروه سنی پوسیدگی دندان درمان نشده دارند.
گاهی اوقات دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک را به عنوان یک اقدام احتیاطی برای جلوگیری از ایجاد عفونت تجویز کند. هر کسی که علائم دندانی چه مربوط به پوسیدگی و چه عفونت دندان را تجربه می کند باید فورا به دندانپزشک مراجعه کند.
زمان استفاده از آنتی بیوتیک برای عفونت دندان
دندانپزشک ها معمولا در دو مورد آنتی بیوتیک تجویز کنند:
اولین مورد زمانی است که در طی یک عمل دندانپزشکی برای جلوگیری از گسترش باکتری های دهان در خارج از حفره دهان تجویز می شود. در این مورد باکتری‌های دهان می‌توانند گسترش پیدا کنند و باعث ایجاد بیماری‌های خاصی، به‌ویژه اندوکاردیت شوند.
دومین مورد زمانی است که سایر درمان ها برای درمان عفونت های حفره دهان کمکی نمی کنند و قادر به برطرف کردن آنها نیستند.
بسیاری از دندانپزشکها آنتی بیوتیک را برای عفونت دندان تجویز می کنند. اما باید بدانید که همه دندان های عفونی به آنتی بیوتیک نیاز ندارند.
مواردی است که دندانپزشک به سادگی می تواند ناحیه عفونی را تخلیه و دندان عفونی را بیرون بیاورد، یا یک کانال ریشه برای رفع مشکل انجام بدهد.
در اکثر اوقات پزشک ها به دلیل رشد مقاومت آنتی بیوتیکی ترجیح می دهند از توصیه آنتی بیوتیک اجتناب کنند، مگر اینکه تجویزش کاملا ضروری باشد. زمانی ضروری است که عفونت شدید باشد یا عفونت در حال گسترش باشد یا فرد دارای سیستم ایمنی ضعیفی باشد.
لیست انواع آنتی بیوتیک ها و مقدار مصرف آنها
بیش از ۱۵۰ نوع باکتری مختلف در دهان وجود دارد. بسیاری از این باکتری ها پتانسیل رشد و ایجاد عفونت را دارند.
اگرچه آنتی بیوتیک ها می توانند به رفع عفونت دندان کمک کنند، اما باید بدانید که در هر موقعیتی استفاده از آنتی بیوتیک مناسب خیلی مهم است.
درمان با توجه به باکتری های ایجاد کننده عفونت تفاوت دارد، اما در بیشتر مواقع، دندانپزشکها سعی می کنند آنتی بیوتیکی را توصیه کنند که بر تعداد زیادی از باکتری ها را از بین ببرد.
گروه پنی سیلین (Penicillin)
داروهای گروه پنی سیلین انواع رایج آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت دندان هستند. این مورد شامل پنی سیلین و آموکسی سیلین است.
برخی از دندانپزشکها مصرف آموکسی سیلین را با اسید کلاوولانیک توصیه می کنند. این ترکیب در بیشتر موارد به از بین بردن باکتری های سرسخت کمک می کند.
مقدار مصرف عادی آموکسی سیلین برای عفونت دندان ۵۰۰ میلی گرم هر ۸ ساعت یا ۱۰۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت است.
مقدار مصرف عادی آموکسی سیلین با اسید کلاوولانیک حدود ۵۰۰-۲۰۰۰ میلی گرم هر ۸ ساعت یا ۲۰۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت بسته به حداقل دوز موثر است.
با این حال، برخی از باکتری ها در برابر این داروها مقاومت می کنند، به همین دلیل بسیاری از پزشکها آنتی بیوتیک های دیگری را در وهله اول درمانشان تجویز می کنند.
همچنین ممکن است برخی از افراد به این نوع آنتی بیوتیک ها حساسیت داشته باشند. هر کسی که واکنش آلرژیک به داروهای مشابه داشته است باید قبل از دریافت توصیه های درمانی به دندانپزشک خود اطلاع دهد.
کلیندامایسین (Clindamycin)
کلیندامایسین در برابر طیف وسیعی از باکتری های عفونی موثر است. یک مطالعه نشان می دهد که برخی از محققان کلیندامایسین را به عنوان داروی انتخابی برای درمان عفونت های دندانی توصیه می کنند، چون باکتری ها نسبت به داروهای گروه پنی سیلین کمتر در برابر این دارو مقاومت می کنند.
یک دوز معمولی کلیندامایسین ۳۰۰ میلی گرم یا ۶۰۰ میلی گرم در هر ۸ ساعت است، بسته به اینکه کدام دوز موثر باشد.
آزیترومایسین (Azithromycin)
آزیترومایسین بر علیه طیف وسیعی از باکتری ها عمل می کند و رشد آنها را متوقف می کند. این دارو نیز در درمان برخی از عفونت های دندان موثر است. با این حال، دندانپزشکها آن را فقط به افرادی توصیه می کنند که به داروهای گروه پنی سیلین حساسیت دارند یا درمان آنها با سایر داروها مانند کلیندامایسین جواب نمی دهد.
دوز معمول آزیترومایسین ۵۰۰ میلی گرم هر ۲۴ ساعت برای ۳ روز متوالی است.
مترونیدازول (Metronidazole)
مترونیدازول آنتی بیوتیکی است که پزشکها و دندانپزشک ها برای درمان تعدادی از عفونت ها از آن استفاده می کنند. با این حال، ممکن است برای همه مناسب نباشد و به طور معمول اولین انتخاب درمانی نیست.
دوز مترونیدازول حدود ۵۰۰-۷۵۰ میلی گرم هر ۸ ساعت است.
عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها
اگرچه آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند عفونت را از بین ببرند یا از ایجاد عفونت بعد از عمل دندانپزشکی جلوگیری کنند، اما این داروها عوارض جانبی احتمالی نیز دارند.
عوارض جانبی رایج آنتی بیوتیک ها عبارتند از:
- سرگیجه
- حالت تهوع
- اسهال
- کهیر
- عفونت قارچی
عوارض جانبی جدی تر آنتی بیوتیک ها عبارتند از:
عفونت کلوستریدیوم سخت: نوعی میکروب است که باعث مبتلا شدن فرد به کولیت یا التهاب روده بزرگ می شود. این نوع عفونت زمانی رخ می دهد که فرد به خصوص در سنین بالا به مدت طولانی از انواع آنتی بیوتیک ها استفاده کرده باشد.
آنافیلاکسی یا بیش‌دفاعی: یک واکنش آلرژیک جدی و تهدید کننده حیات است که به‌طور ناگهانی آغاز می‌شود و می‌تواند منجر به مرگ گردد. آنافیلاکسی معمولاً با علایمی همچون ضایعات جلدی، خارش، تورم گلو و افت فشار خون همراه است. دلایل معمول آنافیلاکسی شامل نیش حشرات، مواد غذایی و داروهاست (یکی از داروهای ایجاد کننده آن هپارین است، درصورت مصرف زیاد منجر به مرگ می‌شود. همچنین زدن پنی سیلین هم می‌تواند در فرد این حالت را ایجاد کند.)
با این حال، این عوارض جانبی با مصرف هر نوع آنتی بیوتیکی متفاوت است. مهم است که در باره عوارض جانبی احتمالی مصرف دارو با پزشک تان پیش از اقدام به درمان خاص صحبت کنید.
چه مدت طول می کشد تا آنتی بیوتیک ها اثر کنند؟
مدت زمانی که طول می کشد هر آنتی بیوتیک اثر کند، بستگی به عوامل بسیاری، مانند شدت عفونت و مقدار اثربخشی دارو برای از بین بردن باکتری های عفونی دارد.
مهم است که تمام داروهای تجویز شده را دقیقاً همانطور که دندانپزشک می گوید مصرف کنید. ممکن است فرد بعد از مصرف چند دوز متوجه شود که علائم عفونی در حال از بین رفتن هستند، اما نباید دور درمانی را ناقص بگذارد. باید دور کامل آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از بازگشت یا قوی شدن عفونت تکمیل کند.
طبق بررسی های انجام شده، بسیاری از عفونت‌های حاد در عرض ۳ تا ۷ روز برطرف می‌شوند.
سایر درمان های عفونت دندان
آنتی بیوتیک ها در بیشتر موارد به رفع عفونت فعال کمک می کنند. با این حال، دندان برای جلوگیری از عفونت به رسیدگی مستمر نیاز دارد. این رسیدگی مستمر معمولا شامل انجام یک یا چند روش در دندان هاست، مانند:
- تخلیه آبسه
- پر کردن هر حفره
- انجام کانال ریشه
- کشیدن دندان
درمان آنتی بیوتیکی برای عفونت دندان تنها بخشی از درمان و راه حل برطرف کردن عفونت دندان هاست. در واقع، برای درمان بیشتر عفونت‌های دندانی نیاز به انجام عمل روی خود دندان دارند تا کاملاً پاک و بدون عفونت شوند.
درمان های طبیعی برای کاهش علائم
راه های مفید بسیاری وجود دارد که فرد می‌تواند در خانه امتحان کند تا علائمش کاهش پیدا کند، مانند:
- به آرامی دهان را با آب نمک گرم بشویید.
- به آرامی دهان را با جوش شیرین در آب بشویید.
- از خوردن غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد برای جلوگیری از حساسیت دوری کنید.
- جویدن در طرف مقابل دهان برای کاهش آسیب اضافی به آن ناحیه.
- مسواک زدن با یک مسواک بسیار نرم در اطراف ناحیه حساس.
- اجتناب از غذاهای بسیار تیز و سخت جویدنی که ممکن است به ناحیه حساس برخورد کنند یا در دندان گیر کنند.
- اتخاذ روش های خوب بهداشت دهان، مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات منظم، به پیشگیری از عفونت دندان و عوارض آن کمک می کند.
خلاصه
اگرچه آنتی بیوتیک ها ممکن است به رفع عفونت دندان کمک کنند، اما آنها تنها بخشی از راه حل و درمان هستند. بیشتر عفونت‌های دندانی برای از بین رفتن کامل نیاز به یک روش دندانپزشکی مانند کانال ریشه یا کشیدن دندان دارند.
درمان سریع برای جلوگیری از گسترش عفونت خیلی مهم است. برخی از درمان‌های خانگی برای کاهش تورم یا درد در کنار استفاده از آنتی‌بیوتیک و آماده شدن برای عمل دندانپزشکی بسیار مفید هستند.
سوالات متداول
بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت دندان چیست؟
هیچ آنتی بیوتیکی برای درمان عفونت دندان بهترین نیست. نوع آنتی بیوتیکی که دندانپزشک توصیه می کند بستگی به باکتری های ایجاد کننده عفونی در دندان دارد.
به این دلیل که انواع مختلف آنتی بیوتیک ها به روش های مختلفی به از بین بردن انواع مختلف باکتری عمل می کنند. با این حال، پزشکها معمولا آموکسی سیلین را به عنوان درمان اولیه تجویز می کنند.
چه مدت طول می کشد تا عفونت دندان با آنتی بیوتیک از بین برود؟
پس از اینکه فرد شروع به مصرف آنتی بیوتیک کرد، باید ۲ تا ۳ روز طول بکشد تا عفونت شروع به از بین رفتن کند. فرد حتی اگر احساس بهبودی کند باید کل دوره مصرف دارو را طبق تجویز پزشک به پایان برساند. یک دوره درمان معمول ۷ روز طول می کشد.
آیا آنتی بیوتیک ها درد دندان را متوقف می کنند؟
بررسی ها نشان می دهد که وقتی فردی شروع به مصرف آنتی بیوتیک برای عفونت دندان می کند، در عرض ۲۴ ساعت دردش کمتر می شود. پس از ۲۴ ساعت ممکن است شدت درد کمی افزایش یابد. پس از ۷ روز، ممکن است دوباره کمی کاهش یابد.
هنگام مصرف آنتی بیوتیک، فرد می تواند درد را با مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن (ادویل) و استامینوفن (تیلنول) کنترل کند.
توجه داشته باشید که ما پزشک نیستیم و اینها توصیه دقیق نیست. حتما برای معاینات منظم به دندانپزشک تان مراجعه کنید.
نظرات کاربران