روکش و بریج دندان چیست؟
روکش و بریج دندان چیست؟ روکش دندان و بریج‌ها از گروه پروتز دندان ثابت هستند. برخلاف وسایلی مانند دندان مصنوعی که روزانه از دهان بیرون آورده می‌شود و قابل شستشو هستند، روکش‌ها و بریج‌ها در دهان ثابت و سفت شده اند و فقط داندانپزشک قادر است آنها را از دهان جدا کند.
از روکش دندان برای ترمیم و پوشش کامل دندانهای پوسیده و خالی شده مثل روکش دندان عصب کشی شده استفاده می‌شود.
روکش هم مقاومت دندان را بالا می‌برد و هم ظاهر و کارایی دندان‌ها را بهبود می‌بخشد. علاوه بر این دو مورد روکش کردن دندان و سفید کردن آن (بلیچینگ) طرح لبخند شما را هم اصلاح می‌کند.
روکش‌های مختلف دندان که از دسته پروتز دندان ثابت هستند شامل روکش‌های چینی یا سرامیکی و زیرکونیا هستند که می‌توانند با رنگ دندان طبیعی شما هماهنگ شوند و زیبایی و استحکام دندانهای شما را افزایش دهند.
البته گفتنی است که قیمت روکش زیرکونیا در مقایسه با سایر روکش‌ها زیاد است. از طلا و آلیاژهای فلزی، آکریلیک و سرامیک هم می‌توان برای روکش کردن دندان استفاده کرد. این آلیاژها نسبت به چینی از مقاومت بالایی برخوردار هستند و در دندانهای پشتی خیلی خوب عمل می‌کنند. نوع چینی پوسته فلزی هم دارای مقاومت و زیبایی خوبی است.
- موارد استفاده از روکش دندان
- نحوه و مراحل بریج دندان
- بازسازی تاج و روکش‌های تمام سرامیک
- نگهداری و مراقبت از روکش دندان
- مزایای روکش دندان
- دوام و عمر روکش
- عوارض جانبی و معایب روکش دندان
- هزینه و قیمت روکش دندان
روکش و پروتز دندان
توجه داشته باشید که اصلاح طرح لبخند یک عمل زیبایی و کاملا اختیاری است و هزینه آن مشمول طرح بیمه نمی‌شود. هزینه‌های عمل طراحی لبخند به عواملی مانند دامنه اقدامات درمانی مورد نیاز، مهارت دندانپزشک، هزینه کلینیک و اجناس به کار رفته در جراحی وابسته است.
زمان درمانی و هزینه طراحی لبخند به تخصص دندانپزشک، نوع بیمه درمانی, شرایط بهداشتی دندان و میزان اصلاح وابسته است. هر چقدر درمان اصلاح طرح درمان پیچیده تر باشد هزینه آن نیز بیشتر خواهد بود.
اصلاح طرح لبخند پروسه بهبود ظاهر لبخند و فراهم آوردن لبخند زیبا به وسیله یک یا چند شیوه زیبایی و اصلاح فرم و اندازه دندان مثل لمینت دندان، روکش دار کردن، باندینگ کامپوزیت، کاشت دندان و سفید کردن دندان می‌باشد.
در اصل، هزینه اصلاح لبخند لثه ای عملی است که اجرای آن کاملا منوط به خواسته و اختیار فرد است، در صورتی که ترمیم و درمان کامل دندان‌ها عملی اجباری است که همه افرادی که در دندانهای خود مشکلی دارند باید آن را انجام بدهند.
موارد استفاده از روکش دندان
دندانپزشک در موارد زیر استفاده از روکش دندان را تجویز می‌کند.
- اگر یکی از دندانهای شما به حدی ضعیف شده باشد که در معرص پوسیدگی و شکستگی باشد و یا بخش‌هایی از دندان شکسته شده باشد برای محافظت از آن روکش استفاده می‌شود.
- اگر دندان شما شکسته و یا به شدت دچار پوسیدگی شده است نیاز به بازسازی توسط روکش دارد.
- اگر در دهان شما دهان زیادی باقی نمانده و میزان پرشدگی دندانهای شما نیز زیاد است برای پوشش و محافظت نیاز به روکش دارید.
- برای اتصال دادن یک بریج دندان
- برای ایجاد پوشش برای یک ایمپلنت دندان
- اگر دندانی دارای شکل یا رنگ مناسبی نیست و دندان دارای زردی است برای پوشش این موارد روکش استفاده می‌شود.
- اگر دندان شما عصب کشی شده است برای پوشش آن از روکش استفاده می‌شود
توصیه در مورد بریج دندان
بریج دندان در حالتی سفارش می‌شود که یک یا چند تا از دندان ی شما از بین رفته باشند. درزهای ایجاد شده بر اثر دندان از بین رفته می‌تواند بقیه دندان‌ها را به سمت فضاهای خالی حرکت بدهد و باعث گاز گرفتن زبان شما شود.
اگر این فواصل بین دندان‌ها از بین نرود دندانهای از دست رفته تعادل خودشان را از دست خواهند داد و باعث بیماری لثه و اختلالات مفصل گیجگاهی فکی خواهند شد.
پل دندان معمولا برای جایگزین کردن یک یا چند دندان از بین رفته کاربرد دارد. بریج‌ها این فواصل خالی را کاملا پر می‌کنند. بریج دندان در دندانهای نرمال یا ایمپلنت‌های دور فضای خالی گذاشته می‌شوند و این دندان‌ها نقش تکیه گاه را برای بریج‌ها دارند.
دندان جایگزین به دندان روکش دار شده وصل می‌شود. بریج‌ها نیز مثل روکش‌ها دارای انواع گوناگونی هستند و قیمت هر یک با توجه به کاری که انجام می‌دهند متفاوت است.
دندانپزشک با معاینه دندان‌ها و محل قرارگیری دندان‌ها یا دندانهای افتاده شما، و مشاوره دادن درباره کارآیی آنها و زیبایی و هزینه روکش دندان‌ها کمک می‌کند تا بریج دلخواه تان را انتخاب کنید.
پس هزینه روکش برای هر فردی با توجه به موارد گفته شده مختلف است. با ایمپلنت و بریج دندان، کودکان و بزرگسالان اگر دندان لقی دارند و یا اگر به کل دندانی ندارند می‌توانند زیبایی دوباره دندان‌هایشان را تجربه کنند. بریج‌های چینی یا سرامیکی را با رنگ طبیعی دندان می‌توان هماهنگ کرد.
نحوه و مراحل بریج دندان
با روش جدیدی دندانپزشک می‌تواند روکش دندان را در یک روز و در کلینیک برای شما انجام بدهد. از دندان شما قالبی برداشته می‌شود و در دستگاهی که در کلینیک موجود است داده می‌شود.
در مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روکش بر روی دندانهای شما تعبیه می‌شود. از برتری این روش این است که می‌توان قالب را برای ساخت روکش به لابراتور هم ارسال کرد.
در روش قدیمی‌لابراتور روکش سرامیکی دندان قابل فشار را آماده می‌کرد. این روکش‌ها هسته درونی محکمی‌دارند و جایگزین زیر ساخت فلزی می‌گردد و برای پوشش دادن دندان از یک جنس چینی کمک می‌گیرند.
این ترکیب با شکل و رنگ دندانهای کناری هماهنگ هستند. این روش روکش خیلی متداول است. روکش دندان سرامیکی قابل فشار در مقایسه با روکش چینی پایداری زیادی دارد.
بازسازی تاج و روکش‌های تمام سرامیک
با بازسازی تاج دندان‌هایی که خراب شده اند زیبایی آنها را می‌توان دوباره به دست آورد. با بازسازی تاج دندان عمل جویدن و ادای حروف راحت تر می‌شود و همچنین سلامتی و درستی قوس دندانی بهینه تر می‌گردد و اعتماد به نفس بیمار افزایش می‌یابد.
به بافت‌های مصنوعی دندان که به جای بافت از بین رفته دندان قرار می‌گیرند، رستوریشن (Restoration) می‌گویند. روکش یا تاج (Crown) یک رستوریشن می‌باشد که رویه بیرونی تاج دندان را پوشش می‌دهد یا به عبارتی دیگر روکش (Veneer) می‌کند.
یک روکش در عین حال که کارکرد از بین رفته دندان را دوباره ترمیم می‌کند، فرم ظاهری، منحنی‌ها و رنگ‌های طبیعی ناحیه‌های صدمه دیده را نیز اصلاح می‌کند و از ساختار دندان باقی مانده نگهداری می‌نماید.
روکش تمام سرامیک (All-Ceramic Crown): وقتی بخواهیم تاج پوشش کاملی داشته باشد و زیبایی آن نیز به بیشترین حد خود برسد از روکش تمام سرامیک استفاده می‌کنیم. روکش تمام سرامیک غالبا برای اصلاح دندانهای جلویی کاربرد دارد و استحکام آنها در برابر شکسته شدن از سایر روکش‌ها کمتر است.
برای گذاشتن روکش روی دندان، باید لایه‌های جونده و لایه‌های محوری باقی مانده روی دندان به خوبی تراش داده شوند. با توجه به اینکه کدام روکش را برای دندانهای خود انتخاب می‌کنید و لایه‌های محوری دندان کدام است، تراشی به عمق ۱/۲ تا ۲ میلیمتر در دندان‌ها و لایه‌های محوری داده می‌شود. تراش دادن دندان‌ها دارای اصولی هستند که بیشترین ماندگاری و مقاومت رستوریشن و دندان را تامین می‌نماید.
نگهداری و مراقبت از روکش دندان
روکش دندان با بی حسی موضعی انجام می‌شود. اگر دندان شما ترک خورده و یا عصب کشی شده ابتدا باید دندان پر شود تا برای گذاشتن روکش، دندان بازسازی شده کافی موجود باشد.
بعد دندان تراش داده شده و فضای لازم برای گذاشتن روکش دندان آماده می‌شود. بعد به وسیله اسکنر دیجیتال یا ماده بتونه مانند از دندان قالب می‌گیرند و دندانپزشک رنگ دندان را مشخص می‌کند و یا با کمک تکنسین رنگ روکش‌ها و دندان‌ها با هم هماهنگ می‌شوند.
روکش دندان موقت از جنس رزین یا آکریلیک و با کمک قالب گیری یا استنت دندان اصلی تولید می‌گردد. دندانپزشک این روکش موقت را با سیمان موقتی به دندان می‌چسباند، تا هنگامی‌که روکش دندان همیشگی آماده شد، به آسانی بتواند آن را جدا کند.
چون روکش موقتی برای آماده سازی روکس دائمی‌بر روی دندان‌ها گذاشته می‌شود دندان پزشکان برای مراقبت از روکش موقتی نکته ای را سفارش می‌کنند.
- از خوردن خوارکی‌های چسبناک و جویدنی (مثل آدامس و کارامل) پرهیز کنید ممکن است این مواد به روکش بچسند یا آن را بشکنند.
- از سمتی که در آنجا روکش موقت است کمتر استفاده کنید.
- از جویدن خوارکی‌های سفت مانند سبزیجات خام که سبب تغییر محل یا شکستن روکش می‌شوند، پرهیز کنید.
- در زمان نظافت دندان، نخ دندان را به آهستگی در میان دندان‌ها حرکت بدهید. اگر نخ دندان را سریع بکشید، احتمال دارد روکش موقتی از دندان بیفتد.
مزایای روکش دندان
دندانپزشک روکش را برای موردهای زیر سفارش می‌کند:
- جایگزینی پرشدگی بزرگ هنگامی‌که دندان کافی در دهان نمانده است
- زمانی که می‌خواهید از دندانی ضعیف را از شکستن محافظت کنید
- بازسازی یک دندان شکسته
- اتصال یک بریج
- پوشش دادن یک ایمپلنت
- پوشش دادن دندانی که دارای فرم یا رنگ مناسبی نیست
- پوشش دادن دندانی که عصب کشی شده است
دوام و عمر روکش
روکش دندان‌ها در خیلی از مواقع دائمی‌هستند اما احتمال شل شدن و افتادن آنها نیز وجود دارد. برای اینکه از این مورد پیشگیری کنید و ماندگاری روکش‌ها را بیشتر کنید باید بهداشت دهان و دندان را جدی بگیرید.
بریج هنگامی‌احتمال شل شدن یا افتادن دارد که دندان یا استخوانی که آن را نگه می‌دارد در اثر یک بیماری دندان آسیب ببیند.
هر روز دو بار دندان‌ها را با خمیردندان فلوئورید مسواک بزنید و با نخ دندان کشیدن دندان‌ها و لثه‌های خودتان را محافظت کنید. همینطور جهت بالا بردن ماندگاری بریج دندان و ویزیت و پاکسازی‌های حرفه ای به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه نمایید.
عوارض جانبی و معایب روکش دندان
ناراحتی یا حساسیت: دندان‌هایی که به تازگی روکش دار شده اند، احتمال دارد بعد از بین رفتن اثر داروی بی حسی دچار حساسیت شوند. اگر دندان روکش دار شده و هنوز عصبی در آن هست، به غذاهای گرم و سرد حساسیت خواهد داد.
دندانپزشک سفارش می‌کند که دندانهای تان را با خمیر دندانی مسواک کنید که ویژه دندانهای حساس می‌باشد. درد یا حساسیتی که در مدت زمان جویدن خوارکی‌ها حس می‌کنید غالبا بیانگر بالاتر قرار گرفتن روکش است. اگر این مورد را احساس کردید هر چه زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید تا به آسانی آن را رفع کند.
لب پر شدگی: روکش‌های چینی احتمال دارد دچار لب پریدگی گردد. اگر لب پریدگی کوچک باشد، یک رزین کامپوزیت برای بازسازی روکش دندان کار گذاشته می‌شود ولی اگر زیاد باشد بایست روکش تعویض گردد.
شل شدن: برخی مواقع سیمان ویزه دندانپزشکی از زیر روکش دندان شسته شده و روکش شل می‌شود، و باکتری در دندان نفوذ می‌کند و بخش مابقی دندان پوسیده می‌شود. اگر روکش دندان به نظرتان شل شده، با کلینیک دندانپزشکی دکتر با تو تماس بگیرید.
افتادن: برخی مواقع روکش دندان می‌افتند این مورد براثر درست جا نیفتادن یا کم بودن سیمان ویژه دندانپزشکی است. اگر این مشکل پیش آمد هر چه زودتر به کلینیک مراجعه کنید. دندان پزشک روکش را با سیمان ویژه دندانپزشکی مجددا در محل خود محکم می‌کند، اگر این مشکل با این کار درست نشد روکش تازه ای کار گذاشته می‌شود.
هزینه و قیمت روکش دندان
هزینه بریج دندان و قیمت روکش دندان به موارد گوناگونی مثل نیازمندی‌های تخصصی درمان، اندازه مهارت دندانپزشک، اندازه مهارت دندانسازهای حرفه ای، مدل روکش دندان مورد استفاده وابسته است.
روکش دندان یک روش بازسازی است که شما با دادن هزینه روکش هم زیبایی دندان‌ها و هم کاربردهایی نظیر نگهداری از دندان و غیره را به دست می‌آورید.
روکش و بریج دندان چیست؟ و در چه افرادی استفاده می‌شود؟ روکش دندان غالبا برای کودکان به کار نمی‌رود. در بارداری هم فقط زمانی که نیاز مبرم باشد و نتوان زمان روکش دار کردن دندان را به عقب انداخت انجام می‌شود.